روش های انتقال وجه کالا به پنج دسته تقسیم بندی می شود که در ذیل به بررسی هر یک از آن ها می پردازیم .
تعاریف انجام حواله ارزی :
به طور کلی روش های انتقال ارز به پنج دسته تقسیم بندی می شود که خریدار می تواند با استفاده از هر یک روش های ذیل اقدام به حواله مبلغ مورد نظر نماید.
- چک CHEQUE
- چک(برات) بانکی BANKER’S DRAFT
- دستورات پرداخت تلکس یا تلگراف ( TELEX OR CABLE PAYMENT ORDER ( TT
- دستور پرداخت کتبی ( پستی ) MAIL PAYMENT ORDER
- سوئیفت THE SOCIETY FOR WORDWIDE INTER BANK FINANCIAL TELECOMMUNICATION
۱– چک CHEQUE
اولین مورد از روش های انتقال ارز می باشد و در صورتی که خریدار دارای حساب ارزی باشد با صدور چک وجه کالا را پرداخت و اقدام به تسویه حساب با تامین کننده کالا می نماید .
بدین طریق خریدار پس از صدور ، چک را از طریق پست برای فروشنده ارسال نموده و فروشنده پس از دریافت ،آن را از طریق حساب بانکی خود وصول نموده و وجه کالا را به این شکل از خریدار دریافت می نماید.
در بعضی مواقع در صورتی که بانک کارگزار فروشنده ، به او اطمینان داشته و از نظر مقررات ارزی نیز مانعی وجود نداشته باشد ، ممکن است حتی قبل از وصول وجه چک مبلغ آن را پس از کسر کارمزد و هزینه های متعلقه به حساب فروشنده منظور نماید.
توضیح آنکه چنانچه بانک کارگزار همان بانک دارنده حساب خریدار باشد ، این بانک پس از دریافت چک ، حساب خریدار را بدهکار و حساب بانک فروشنده را بستانکار می نماید و در صورتی که طبق دستور بانک فروشنده ، باید وجه را به حساب بانکی دیگر در خارج از کشور خریدار منظور نماید ، نسبت به صدور حواله در وجه بانک اقدام می نماید .
۲– چک (برات)بانکی : BANKER’S DRAFT
خریدار می تواند از بانک خود درخواست نماید که یک چک بانکی (برات بانکی ) به نفع فروشنده صادر نماید . در این حالت بانک خریدار براتی عهده کارگزار خود در کشور فروشنده به نفع فروشنده صادر و به خریدار تحویل می دهد .
خریدار چک مزبور را از طریق پست برای فروشنده ارسال می نماید . فروشنده پس از دریافت چک،از طریق بانک خود نسبت به وصول آن اقدام می نماید.
۳- دستور پرداخت تلگرافی : TELEGRAPHIC TRANSFER = TT
معمولا جهت حواله مبالغ بیشتر , به درخواست خریدار وجوه مربوطه از طریق تلکس یا تلگراف به تامین کننده پرداخت می گردد . در حواله از طریق تلگراف یا تلکس جهت مشخص نمودن صحت تلکس مخابره شده , از کد رمز که بین دو بانک موجود است استفاده می گردد .
زیرا استفاده از امضا در این گونه موارد میسر نمی باشد . مزیت این روش پرداخت , سرعت آن نسبت به سایر طرق پرداخت می باشد و خریدار را قادر می سازد ظرف مدت ۲۴ ساعت وجه مورد نظر را از طریق بانک به تامین کننده پرداخت نماید .
۴- دستور پرداخت کتبی ( پستی MAIL PAYMENT ORDER = (MT
در مواردی خریدار کالا، از بانک خود درخواست می نماید که به صورت کتبی و از طریق پست مبلغ مورد نظر را برای ذینفع حواله(تامین کننده کالا) ارسال نماید . در چنین مواردی بانک حواله کننده به کارگزار خود دستور می دهد مبلغ درخواست شده را به ذینفع او بپردازد . در بعضی کشورها به این روش MAIL TRANSFER نیز گفته می شود که با نام اختصار MT نشان داده می شود .
نقطه ضعف این روش امکان مفقود شدن حواله در پست و یا تاخیر در ارسال و تحویل آن با توجه به نحوه ارسال وجود دارد. در صورتی که در حواله های تلگرافی(TT) چنین اتفاقی بعید به نظر می رسد .
۵– سوئیفت ( انجمن جهانی مخابرات مالی بین بانکی )SWIFT = The society for World Wide Interbank Financial Telecommunication
سوئیفت یک انجمن تعاونی است که تحت قانون بلژیک در بروکسل به ثبت رسیده است . این انجمن توسط ۲۴۰ بانک بزرگ اروپایی و امریکایی تاسیس و در حال حاضر بیش از ۹۰۰ بانک دربیش از ۴۰ کشور عضویت آن را پذیرفته اند .
از جمله اهداف ایجاد سوئیفت آن است که اعضاء خود را قادر می سازد پیامهای مربوط به امور بانکی بین خود را به سرعت از طریق خطوط تلفن به شرح زیر انتقال دهند :
- پرداختهای بین المللی
- اعتبارات اسنادی (LC)
- صورت حساب
- سایر امور مربوط به بانکداری بین المللی
سوئیفت با استفاده از سیستم های پیشرفته کامپیوتری , اعضاء را قادر می سازد در مدت زمان بسیار کوتاهی پیامهای مربوط به نقل و انتقالات را دریافت داشته و در صورتحساب مشتریان خود کاملا {به روز} نگهداری نمایند . به علاوه در مجموع , هزینه کمتر و سرعت بیشتری ازروش TELEGRAPHIC TRANSFER = TT می باشد .
امیدوارم که مطالب فوق در تقویت زیرساخت های تجارت و کسب و کارتان مفید واقع شود .